Hun coronaherstel en het onze
20 oktoberverklaring van Recht op Recht
Er is geen duidelijker beeld van de puinhoop van tien jaar soberheidsbeleid dan de puinhopen in de Vesdervallei.
De eerste klimaatramp en de ergste natuurramp in de geschiedenis van dit land, in de naweeën van een pandemie, voltrok zich voor onze ogen zonder ingrijpen van een slagvaardige overheid.
De overheden beschikken niet over het kapitaal of schijnen niet over het geld, het materieel en de mensen te beschikken om noodbruggen aan te leggen, om waterbekkens deskundig te beheren, om oevers te versterken.
De idee van “volkskapitalisme” krijgt hier zijn cynisch pervers beslag: trek uw plan en herstel veerkrachtig uw huis en uw tuin maar, het enige kapitaal waarover de meerderheid van het volk beschikt. Doe zelf maar beroep op liefdadigheid en solidariteit, maar zonder overheidskapitaal of overheidsgaranties.
Buiten de garanties natuurlijk van verzekeringsmaatschappijen en risicomanagers van banken waarvoor de politiek en de instellingen op de knieën zitten.
Veerkracht
En met dat rampgebied voor ogen voltrekt zich een coronaherstel dat de duivelse soberheid (“austerity”) zou hebben afgezworen om veerkracht (“resilience”) over Europa af te roepen.
Veerkracht…..met een bazooka van 1850 miljard euro gratis geld van de centrale banken aan de financiële markten.
Veerkracht……met 750 miljard euro schuld die de EU voor het eerst aangaat bij diezelfde financiële marken, terug te betalen met belastingen van u en mij.
Veerkracht…..voor de green deal. Voor investeren in gezondheid, digitaliseren. Voor “hervormen” van marktwerking en liberaliseren van markten en diensten door euro-overheden die wel schulden, maar geen kapitaal mogen maken om de sociale, geopolitieke en klimaatrotzooi veerkrachtig te dragen, om de rotzooi op te kuisen.
Herstelplan
Geen enkele politieke partij verzette zich op de verschillende niveaus waar ze vertegenwoordigd is tegen de stille euro coup die onder het beheer van de pandemie heen, door de Europese instellingen werd opgezet en zijn beslag vond in de historische Europese top van 14 december 2020.
Daar werd, na maanden gemarchandeer, besloten tot 5 aparte Europese besluiten die politiek verbonden zijn en samen de coup voltrekken: het herstelplan, de green deal, de afwerking van de bankenunie, het rechtstaat-mechanisme en als kers op de taart waar alles samen komt: de EU begroting voor de komende jaren, in ‘euro-cratische’ taal: het “eigen middelen besluit” .
Alle partijen, elk op hun niveau, stemden in met de principes van de coup of met Europese begroting waarin de coup werd bezegeld.(1) De euro instellingen manoeuvreerden zich in de cockpit van het coronaherstel om dat in geliberaliseerde banen te leiden.
“Solidariteit in Europa”, “klimaatuitzonderingstoestand”, “toxische banken afwikkelen”, “de rechtstaat afdwingen tegen populisten”, “strategische autonomie tegen China” ,… argumenten genoeg om de instemming van het federaal parlement goed te praten of er zich aan te onttrekken.
Met veel achteraf veel geklaag over het democratisch deficit van Europa… onder andere van de regio’s waar zelfs geen enkele verkozene het aandurfde zeggenschap op te eisen over al dat Europees geld dat de EU voor het eerst mag lenen.
De zaak Coronaherstel
23 burgers in dit land vroegen het grondwettelijk hof om deze Europese herstelbegroting te toetsen aan de grondwet en onze grondrechten. (2)
Zij steunen natuurlijk massale investeringen in wonen, zorg, voedselsoevereiniteit, klimaatverantwoordelijkheid, milieuzorg, openbaar vervoer en het herstel in de Vesdervallei en elders.
Maar zij kunnen niet aanvaarden dat in ruil voor instemming met Europese schuld structurele aanpassingsprogramma’s worden geëist van de lidstaten en de regio’s in pensioenen, arbeidsmarkt. enz.
Zij aanvaarden niet dat nu de oude Maastrichtnormen met de pandemie buiten werking gesteld zijn, met het herstel ook het oude normaal van hervormen en soberheid hersteld wordt. Met de instemming met deze-begroting en dit herstelplan blijft het nieuwe normaal het oude verhaal van privatiseren en besparen.
De federale regering onder leiding van De Croo, gevormd midden de koehandel over het lossen van coronamaatregelen en over het eigen middelen besluit, schreef in haar regeerakkoord daarover de volgende zin die thuis hoort in de galerij van Belgische compromissen:
“Er zullen buiten de discussies over de begroting geen nieuwe belastingen worden ingevoerd”.
Wat betekent dat begrotingscontrole en soberheid voorgaan op herverdelen en herstel. Dat niet de volksgezondheid of een echte relance het beleid drijft, maar de boekhouder zo snel mogelijk weer het laatste woord moet krijgen.
De media schreeuwen over het gebrek aan moed om te hervormen goed wetende dat de tijd nog niet rijp is om het begrotingspact terug in werking te stellen. Al roept de waarschijnlijke opvolger van Merkel, de sociaal democraat Olaf Scholz, al op om dat wel te doen: “Schuldenbremse und Schwarz Note Muss sein für Standort Deutschland und Euro”.(3)
De hervormingstrein wordt inderdaad omzichtig op de sporen gezet. Een trein verbergt dikwijls een andere. De “activeringstrein” met langdurige zieken op een gestresseerde arbeidsmarkt en de trein met behoud van belastingsvoordeel voor een tweede huis op een verhitte woningmarkt, verbergen een hervormings-TGV die met deze Europese begroting gerangeerd wordt.
Structurele hervormingen is waartoe het Belgisch parlement zich in uw en mijn naam toe verbonden heeft en waar de politiek over zwijgt. Meerderheid en oppositie. Ter linkerzijde en ter rechterzijde.
Zonder controle, behalve via angst. En zonder democratisch debat buiten de partijcenakels.
En als klap op de vuurpijl hebben nu ook twee ontvangstrechters in naam van het Grondwettelijk Hof, een arrest geveld over de zaak corona herstel ingeleid door de 23 burgers.
Het arrest is een echte back-lash en voelt aan als een omgekeerde processie van Echternach: twee stappen achteruit inzake democratie na een stapje vooruit inzake het waarborgen van onze grondrechten en democratische controle op het geld en de soevereiniteit van het volk en op de rechtstaat.
Arrest 2016
In 2016 nam het Grondwettelijk Hof zich voor in de toekomst supra-nationale engagementen van het parlement te toetsen aan de grondwet en onze grondrechten. Dat was het arrest over de zaak Europees begrotingspact dat druk besproken op professorencongressen en dat uitgangspunt vormt voor het hernieuwd grondrechtenactivisme dat vandaag overal uitdeint.
Voor het eerst werd antwoord gegeven op een zwart gat dat het Belgisch politiek regime zelf had geslagen door buiten de grondwet om België te engageren in de NATO en de EEG. Het gat was een goed voorbeeld, aldoor en lang voor corona, van regeren in uitzonderingstoestand via staatshervormingen waarbij het debat over democratie werd verengd door het debat over bevoegdheden (“wat we zelf doen, doen we beter”).
De eerste staatshervorming van 1971 en het zogenaamde ‘Smeerkaas-arrest’ (4) uit hetzelfde jaar sloten het debat over de legitimiteit van de Europese engagementen van dit land. Maar het zwarte gat werd er niet mee gedicht.
De subsidiaire regionalisering van bevoegdheden hield via complexe politieke compromissen overdracht van soevereiniteit van de democratische instellingen aan de EU in evenwicht. Die overdracht werd in de grondwet omfloerst omschreven als “opdragen van bepaalde machten aan supra-nationale instellingen“.
Geen enkele partij heeft sindsdien ooit de vraag gesteld of de geopolitieke keuzes van dit land, zeker na de val van de muur met de invoering van de euro en de deelname aan illegale oorlogen, niet best getoetst zouden worden aan onze grondrechten.
Die eer komen burgers en vakbonden en burgerbewegingen toe die het zwarte gat in de ogen keken toen de eurobubbel uiteenspatte na de financiële crisis. Het arrest van 2016 was er het resultaat van.
Dat arrest bevatte de mogelijkheid voor burgers om zelf de constitutionele dialoog aan te gaan over de voorrang van Europees recht op de grondwet meer in het bijzonder over de democratische controle van de verkozenen van het volk op het geld van het volk: begroting, belastingen, schuldbeleid, regulering van markten en diensten.
Dat arrest is voor de politiek in dit land van het zelfde belang als het arrest over het VB en over BHV, maar dan voor de versterking van de democratie en de rechtsstaat in de gevaarlijke geopolitieke toestand die Corona heeft bloot gelegd met toenemende handelsoorlogen en economisch nationalisme, blijvende financiële instabiliteit, verontrustende bewapeningswedloop, voedsel- en energieoorlogen en last but not least mondiale ontregeling van het klimaat door de rooftocht van de globalisering op moeder aarde.
Back lash (5)
Van de legitieme verwachting van 5 minuten politieke moed vanwege het grondwettelijk hof in de zaak coronaherstel/ Europese begroting, op basis van de zaak begrotingspact, blijft niets over. Integendeel. Het oude normaal inzake beleid baart een back-lash inzake grondrechten.
In een arrest van 30 september over de Zaak Corona herstel, formuleert het hof niet alleen geen enkele nieuwe stellingname over de nieuwe financiële risico’s die het federaal parlement op zich neemt met het eigen middelenbesluit, noch over de nieuwe belastingen zonder parlementaire controle, laat staan dat het de grondwettelijke identiteit voorzien in het Europees Verdrag, verdedigt. Het hof blokt simpelweg de toegang tot de grondrechter af met: “geen belang”.
Geen belang voor burgers-stemgerechtigden, burgers-belastingbetalers, werknemersvertegenwoordigers, gemeenteraadsleden,…
Ook zonder belang van de klagers, velde het hof in 2016 zijn historisch arrest en verlegde daarmee een steen in de verdediging van de democratie en de grondrechten.
Een (veel te strenge) afwijzing van het belang van de klagers zou perfect kunnen gecombineerd worden
met een prejudiciaire vraag aan het Europees hof zodat België en de burgers zich zouden kunnen mengen met het schimmengevecht dat vandaag bezig is tussen Polen en de EU, tussen Hongarije en de EU, maar ook met gelijkaardige procedures als de onze in Duitsland in de zaak van het opkoopprogramma van de ECB, over de voorrang van Europees recht op het primair recht van de democratieën in de lidstaten van de EU.
Onze poging om via wettelijke politieke middelen aan dat debat een progressieve invulling te geven wordt daarmee afgeblokt. Maar dat is nog het minste. Met het arrest van 30 september legitimeert het grondwettelijk hof feitelijk het rechtstaat-mechanisme (“geen geld uit het herstelfonds bij overtreding rechtstaat) dat zelfs door Guy Verhofstadt als illegaal werd bestempeld op 14 december na de Europese top… waarna hij er het natuurlijk gedwee mee instemde in het Europees Parlement.
De armworsteling tussen het Europees Hof /EU-commissie Polen en Hongarije, net zoals het arrest in onze procedure en het antwoord van Merkel op het grondwettelijk debat in Duitsland over het gratis geld beleid van de ECB, zijn niet meer of minder de kwintessens van de financiële coup die zich voltrekt om elke democratische controle op het euro corona herstel af te blokken.
Uit principe onderzoekt volkscomité Rechtop Recht om dit arrest aan te kaarten bij het Europees Hof in Straatsburg wegens discriminatie met andere burgers in de EU die wel toegang hebben tot de rechter om “de constitutionele dialoog” te voeren.
Geel hesje en klimaatjongeren
De strijd om een rechtvaardig en klimaatverantwoordelijk herstel zal zeker nog, maar niet voor alles in de rechtzaal gevoerd worden.
Al voor corona traden nieuwe maatschappelijke krachten naar voor die nog geen kandidaat zijn voor een alternatief op het onzalige soberheidsbeleid van liberaliseren, maar er wel de noodzakelijke passage voor zijn om het volk de spiegel voor te houden
van de kracht van burgers, van democratie, van de wereld van de arbeid en de bewerkers van de natuur.
Dank aan de gele hesjes en de klimaatjongeren. Zij wezen de weg. Recht op Recht roept iedereen op alle vertegenwoordigers van het volk het vuur aan de schenen te leggen om zich te verantwoorden voor hun houding tegenover het eigen middelen besluit.
Wij zullen elke stap in de uitvoering van het coronaherstel nauwgezet opvolgen om het volksverzet te organiseren en politiek versterken met ons grondrechtenactivisme.
Nu al stijgen de prijzen van energie en voeding en wordt de koopkracht onderuit gehaald. Die inflatie is geen gevolg van potverteren van overheden of van de werkende bevolking, maar van de liberalisering van de financiële markten die speculanten ruimte geeft en gratis geld van de centrale banken toestopt aan de aandeelhouders van de haute finance en het grootkapitaal, terwijl de overheden verboden wordt zich monetair te financieren.
Het nieuwe normaal is het oude “socialisme van de geldmachten” dat met ons geld uit arbeid en grond, het liberalisme en de competitiviteit overlaat aan het volk en de armen.
En als de geldmachten de klimaatpassie prediken, boer let op uw ganzen!
Toezicht van burgers, werkers en gemeenschap.
Gelukkig zijn er overal burgers, werkers en boeren die hun eigen inzicht over het coronaherstel voorrang geven op de aanslag op onze grondrechten.
In Mittal in Gent hadden de werkers drie dagen het bedrijf in handen naar aanleiding van foodtrucks die werden aangevoerd met gratis friet en hamburgers als dank voor de inzet tijdens corona. Een kaakslag in het gezicht van een werkgemeenschap waar honderden jobs werden weggesaneerd, mensen nauwelijks congé kunnen pakken en de koopkracht gekluisterd is aan een loonwet. Zij vroegen en bekwamen gedeeltelijk herstel van….hun koopkracht. Boter bij de vis dus. Een voorbeeld van toezicht
van de werknemers zelf op het herstel dwars door de instellingen van het sociaal overleg heen.
Zij dwingen een sociaal rechtvaardig herstel af.
Terwijl nog angst regeert over de pandemie zijn deze ervaringen van arbeiderscontrole schering en inslag in ondernemingen: Lidl, Volvo,….
Nu al staat het grondrecht op wonen onder druk door een wereldwijde grond- en
vastgoedspeculatie die de speculatie van de banken afwentelt op de bevolking. Gemeengoed en grond komen in handen van de financiële roofdieren zonder klimaatverantwoordelijkheid.
Het succesvolle referendum in Berlijn waar de meerderheid van de kiezers zich uitsprak voor het in gemeenschapsbezit nemen van grond en woningen van de grote private woningmaatschappijen werkt inspirerend in heel Europa.
Het werkt inspirerend voor toezicht van burgers en gemeenschappen in kraakacties, huurderstakingen, woongemeenschapsvorming enz.
Zoals de Duitse grondwet voorschrijft: “Grund und Boden können in gemeineingentum überfürt werden“ (art 15) (6)
Op werkplaatsen en woonplaatsen woedt de strijd om een klimaatverantwoordelijk, democratisch en sociaal coronaherstel. Nu al is duidelijk dat zonder massale overheidsinvesteringen en behoud van gemeengoed de green deal een green trap is waar de geldmachten hun kapitaal versterken en moeder aarde ontregelt blijft.
Nu als duidelijk dat “het te laat is om te denken dat de politiek nog kan werken zonder de burgers” (Carine Russo 25 jaar geleden)
Geldmacht of volksmacht
Op 17 oktober organiseerde Recht op Recht een herdenkwandeling in Gent naar aanleiding van 25 jaar witte mars.
Ook in Trooz, in de Vesdervallei, slachtoffer van de klimaatramp ging
een gelijkaardige herdenkmoment door in aanwezigheid van Gino Russo.
De kaakslag van het federaal parlement en het grondwettelijk hof roept immers herinnering op aan het ongrondwettelijk ‘spaghetti-arrest’ dat bestrafte wie zijn werk in de instellingen deed en beloonde wie verantwoordelijk was voor de disfuncties.
Exact 25 geleden ontvouwde zich als reactie de witte mars en tussen oktober 1996 en april 1998, de grootste volksbeweging uit de Belgische geschiedenis die recht op recht eiste en de maatschappelijke controle op de instellingen en de politiek op de agenda zette met Vrouwe Justitia als symbool .
Een gelijkaardige Europese grondwetgevende volksbeweging is vandaag onderweg.
Het symbool van toen dragen we vandaag mee om grondrechten en democratie af te dwingen in het coronaherstel.
Sluit u aan bij volkscomite Recht op Recht en maak de keuze:
Hun coronaherstel of het onze….
Geldmacht of volksmacht.
(1) De Vivaldi partijen stemden in het EP
A. voor de motie voor Europese schuld en
B. voor het eigen middelen besluit. Alsook stemden ze in het federaal parlement
C. voor de instemming.
De oppositie partijen geven een ander beeld:
NVA stemt
A. Voor
B. Voor
C. Tegen
PVDA stemt
A voor met de linkse fractie
B. Onthouding, maar de linkse fractie waarin PTB zit stemt voor
C. Onthouding
VB stemt
A. Tegen
B. Tegen
C. Tegen. Maar op de gemeenteraad in Gent tegen een voorstel van de burgers rond het coronaherstelplan
(2) zie: Veerkracht of broeksriem na corona? – Recht op Recht – Droit au Droit
(3) “Schuldenrem en zwarte cijfers voor NV Duitsland en de euro!”
(4) Het Smeerkaas arrest van het Hof van Cassatie over invoertaksen op zuivel, stelde dat Europees bij conflict altijd voorrang heeft op nationaal recht, ook het primair recht, zijnde de grondwet.
(5) Back lash is een term uit de natuurkunde en de psychologie. Hij duidt op een problematische stap achteruit na een heilzame stap voorwaarts.
(6) “Grond en bodem kunnen in bezit van de gemeenschap genomen worden”